Teren Nadnidziańskiego Parku Krajobrazowego i jego otuliny znany jest z bogatej historii i licznych zabytków kultury materialnej. W IX wieku powstało tutaj państwo Wiślan z ośrodkiem władzy w Wiślicy, chrystianizowane przez władców wielkomorawskich.
W XVI i XVII wieku znanym ośrodkiem kultury w Polsce został Pińczów, zwany ówcześnie „Polskimi lub sarmackimi Atenami”. Bardzo liczne obiekty architektoniczne, kopce, grodziska i ruiny zamków, obiekty sakralne oraz zabytki techniki, świadczące o przeszłości tych ziem, zachowały się między innymi w Pińczowie, Wiślicy, Starym i Nowym Korczynie, Chrobrzu, Stawach, Jurkowie, Skowronnie.
Najcenniejszymi zabytkami kultury materialnej Parku są: kościół farny, klasztor Paulinów, kościół Nawiedzenia NMP, klasztor Reformatorów, kaplica św. Anny oraz synagoga w Pińczowie; kościół parafialny w Chotlu Czerwonym; kolegiata, dzwonnica, „Dom Długosza”, pozostałości kościoła św. Mikołaja oraz grodzisko wczesnośredniowieczne w Wiślicy; kościół parafialny, kościół św. Stanisława i dawny klasztor Franciszkanów w Nowym Korczynie.
Ważnym elementem krajobrazu kulturowego Parku są przydrożne kapliczki, krzyże i świątki z XIX i początku XX wieku wykonane z wapienia zwanego „pińczowskim”. Szczególne nagromadzenie tych obiektów występuje w rejonie miejscowości Wiślica, Gorysławice, Kobylniki, Skotniki, Skorocice, Skowronno. Najstarsze, datowane na XVII wiek, przedstawiają między innymi postacie św. Floriana, św. Jana Nepomucena, św. Teklę oraz Chrystusa Frasobliwego. Usytuowane są przy drogach, na terenach osadniczych oraz wśród pól.
