Najcenniejsze obiekty przyrody żywej i nieożywionej są objęte różnymi formami ochrony przyrody. Ustawa o ochronie przyrody z 16 kwietnia 2004r. wyróżnia następujące:
- parki narodowe;
- rezerwaty przyrody;
- parki krajobrazowe;
- obszary chronionego krajobrazu;
- obszary Natura 2000;
- pomniki przyrody;
- stanowiska dokumentacyjne;
- użytki ekologiczne;
- zespoły przyrodniczo-krajobrazowe;
- ochrona gatunkowa roślin, zwierząt i grzybów.
Na terenie Kozubowskiego Parku Krajobrazowego znajdują się:
Rezerwaty przyrody. Są to obszary zachowane w stanie naturalnym lub mało zmienionym, ekosystemy, ostoje i siedliska przyrodnicze, a także siedliska roślin, siedliska zwierząt i siedliska grzybów oraz twory i składniki przyrody nieożywionej, wyróżniające się szczególnymi wartościami przyrodniczymi, naukowymi, kulturowymi lub walorami krajobrazowymi.
Lp. | Nr w rejestrze RDOŚ | Nazwa rezerwatu | Powierzchnia (ha) | Rok utworzenia | Położenie |
---|---|---|---|---|---|
1. | R – 038 | „Polana Polichno” | 9,45 | 1974 | Młodzawy Duże, gm. Pińczów |
Rezerwat położony jest w granicach Kozubowskiego Parku Krajobrazowego na gruntach zarządzanych przez Lasy Państwowe Nadleśnictwa Pińczów. Obejmuje rozległą, śródleśną polanę o nieregularnym, wydłużonym kształcie otoczoną starodrzewiem dębowym, znajdującą się w odległości 3 km na zachód od wsi Młodzawy Duże. Wielkie bogactwo roślin naczyniowych decyduje o walorze rezerwatu. Dominującą grupę stanowią rośliny kserotermiczne, z udziałem gatunków leśnych wkraczających na polanę z otaczających ją grądów. Największą osobliwość tego obiektu stanowi groszek panoński mający tutaj jedyne stanowisko w Polsce. W rezerwacie można spotkać wiele gatunków roślin chronionych takich jak: miłek wiosenny, zawilec wielkokwiatowy, len włochaty, dziewięćsił bezłodygowy, storczyk purpurowy, storczyk krwisty, buławnik wielkokwiatowy, obuwik pospolity, a z krzewinek wisienkę stepową. W rezerwacie licznie reprezentowany jest świat zwierząt, a zwłaszcza owadów, wśród których na uwagę zasługuje jelonek rogacz – nasz największy chrząszcz. | |||||
2. | R – 026 | „Wroni Dół” | 9,94 | 1999 | leśnictwo Góry oddz. 112 a,b,c,d,f,g, gm. Michałów |
Rezerwat położony jest w granicach Kozubowskiego Parku Krajobrazowego. Położony na zachodnim krańcu dużego kompleksu leśnego zarządzanego przez Lasy Państwowe Nadleśnictwa Pińczów. Południowa ekspozycja rezerwatu oraz płytkie żyzne gleby zapewniają doskonałe warunki do rozwoju roślinności kserotermicznej i wapieniolubnej. Na znacznej powierzchni występuje zróżnicowany florystycznie grąd wzbogacony licznymi gatunkami roślin rzadkich i chronionych, takich jak: dziewięćsił bezłodygowy, obuwik pospolity, wawrzynek wilczełyko, pluskwica europejska, czworolist pospolity, tojad dzióbaty, zawilec wielokwiatowy. |
Pomnikami przyrody są pojedyncze twory przyrody żywej i nieożywionej lub ich skupiska o szczególnej wartości przyrodniczej, naukowej, kulturowej, historycznej lub krajobrazowej oraz odznaczające się indywidualnymi cechami, wyróżniającymi je wśród innych tworów, okazałych rozmiarów drzewa, krzewy gatunków rodzimych lub obcych, źródła, wodospady, wywierzyska, skałki, jary, głazy narzutowe oraz jaskinie.
Lp. | Nr w rejestrze RDOŚ | Nazwa | Rok utworzenia | Położenie | |
---|---|---|---|---|---|
1. | 278 | Wiąz pospolity szt. 2 | 1991 | leś. Bugaj- od. 3a, gm. Pińczów | |
Wiąz pospolity szt. 2 – I- średnica na wys. 130 cm -ok.160 cm, wysokość drzewa 22 m, wiek ok.200; II – średnica ok.140 cm na wys. 130 cm, wysokość drzewa 21m, wiek ok.150 lat | |||||
2. | 276 | Wiąz pospolity | 1991 | leś. Bugaj- od. 7d, gm. Pińczów | |
Wiąz pospolity – średnica na wys. 130 cm -ok.165cm , wysokość drzewa 20 m, wiek ok.200 lat | |||||
3. | 279 | Lipa drobnolistna szt. 3 | 1991 | leś. Bugaj- od. 12x, gm. Pińczów | |
Lipa drobnolistna szt. 3 – I – średnica na wys. 130 cm -ok.125 cm, wysokość drzewa 22 m, wiek ok.200 lat; II – średnica na wys. 130 cm – ok.100 cm, wysokość drzewa 20 m, wiek ok.150 lat; III -średnica na wys. 130 cm – ok.100 cm, wysokość drzewa 20 m, wiek ok.150 lat | |||||
4. | 280 | Wiąz pospolity szt. 2 | 1991 | leś. Teresów- od. 54a, gm. Pińczów | |
Wiąz pospolity szt. 2 – I -średnica na wys. 130 cm -ok.130 cm, wysokość drzewa 21 m, wiek ok.160 lat; II – średnica na wys. 130 cm -ok.80 cm, wysokość drzewa 18 m, wiek ok.130 lat | |||||
5. | 281 | Dęby bezszypułkowe szt. 3 | 1991 | leś. Teresów- od.69, gm. Pińczów | |
Dęby bezszypułkowe szt. 3 – średnica na wys. 130 cm -ok.120 cm, wysokość drzewa 23 m, wiek ok.180 lat; średnica na wys. 130 cm -ok.120 cm, wysokość drzewa 22 m, wiek ok.180 lat; średnica na wys. 130 cm -ok.110 cm, wysokość drzewa 23 m, wiek ok.180 lat; | |||||
6. | 282 | Wiąz pospolity | 1991 | leś. Teresów- od. 92m gm. Pińczów | |
Wiąz pospolity – średnica na wys. 130 cm -ok. 80 cm, wysokość drzewa 19 m, wiek ok.120 lat | |||||
7. | 277 | Wiąz pospolity | 1991 | leś. Bugaj – od. 4a gm. Pińczów | |
Wiąz pospolity – średnica na wys. 130 cm -ok.95 cm, wysokość drzewa 18 m, wiek ok.150 lat; | |||||
8. | 285 | Dąb bezszypułkowy | 1991 | leś. Rudawa- 97a, gm. Złota | |
Dąb bezszypułkowy – średnica na wys. 130 cm -ok.130 cm, wysokość drzewa 25 m, wiek ok.200 lat | |||||
9. | 283 | Buk zwyczajny | 1991 | leś. Rudawa- od. 73d, gm. Złota | |
Buk zwyczajny – średnica na wys. 130 cm -ok.140 cm, wysokość drzewa 30 m, wiek ok.200 lat | |||||
10. | 284 | Buk zwyczajny | 1991 | leś. Rudawa- od. 73g, gm. Złota | |
Buk zwyczajny – średnica na wys. 130 cm -ok.120 cm, wysokość drzewa 25 m, wiek ok.200 lat | |||||
11. | 56 | Lipa drobnolistna szt. 2 |
1958 | Góry, gm. Michałów | |
Lipy drobnolistne 2 szt. o wymiarach: obwód pnia na wysokości 1,30m od ziemi – 400, 550cm, wysokość ok. 26-28m; wiek ok. 150 lat. | |||||
12. | 351 | Buk zwyczajny szt. 2 | 1995 | Góry, gm. Michałów | |
Buk zwyczajny szt. 2 – średnica na wys. 130 cm -ok.129 cm, obwód pnia na wys. 130 cm – 406 cm; – średnica na wys. 130 cm -ok.100 cm, obwód pnia na wys. 130 cm – 314 cm | |||||
13. | 363 | Lipa drobnolistna | 1996 | Dzierążnia, gm. Działoszyce | |
Lipa drobnolistna – średnica na wys. 130 cm -ok.143 cm, obwód pnia na wys. 130 cm – 467 cm, wys. ok. 20 m, wiek ok. 200 lat. Położony w otulinie. | |||||
14. | 810 | Skarpa skalna | 2007 | Wola Chroberska,gm. Złota | |
Skarpa skalna o długości 100 m i wysokości względnej 60 m. | |||||
15. | 867 | Lipa drobnolistna | 2011 | Bugaj, gm. Pińczów | |
Lipa drobnolistna (Tilia cordata) o wymiarach – obwód pnia na wysokości 1,30m od ziemi 274cm. |
Stanowiska dokumentacyjne to niewyodrębniające się na powierzchni lub możliwe do wyodrębnienia, ważne pod względem naukowym i dydaktycznym, miejsca występowania formacji geologicznych, nagromadzeń skamieniałości lub tworów mineralnych, jaskinie lub schroniska podskalne wraz z namuliskami oraz fragmenty eksploatowanych lub nieczynnych wyrobisk powierzchniowych i podziemnych. Stanowiskami dokumentacyjnymi mogą być także miejsca występowania kopalnych szczątków roślin lub zwierząt.
Lp. | Nr w rejestrze RDOŚ | Nazwa | Powierzchnia (ha) | Rok utworzenia | Położenie |
---|---|---|---|---|---|
1. | 16 | Wąwozy lessowe w Bugaju | 3,5 | 1974 | Leśnictwo Bugaj, gm. Pińczów |
Zespół wąwozów lessowych o długości około 400 m. Wąwozy są przykładem współcześnie rozwijających się procesów erozji lessów, w tym jaskiń lessowych. Najciekawszy fragment występuje w południowej części oddziału 12h, gdzie wąwozy |